Bewoners vragen om actie

Steeds meer Rotterdammers klagen over ratten. Ook in Mathenesse schieten ze door tuinen, klimmen ze in bomen en knagen ze kabels door. De gemeente gaat vanaf medio 2026 de fret, een natuurlijk vijand van de rat, inzetten om de overlast te bestrijden.

‘Ik zie ratten lopen op de schutting en in de bomen. Ik durf niet eens meer in mijn tuin te gaan zitten,’ zegt mevrouw Amersfoort-van Briemen uit het Witte Dorp. Ze woont er al decennia, maar volgens haar is de plaag de afgelopen zomer flink toegenomen. Ze vermoedt dat het voeren van vogels een belangrijke oorzaak is. ‘Ik probeer mensen erop aan te spreken, maar vaak trekken ze zich er niets van aan, of ze verstaan me niet.’

Vogels voeren verboden

De afdeling Plaagdierbeheersing bevestigt dat het voeren van vogels met oud eten bijdraagt aan de groei van de rattenpopulatie. In Rotterdam is dat daarom verboden. Ook afval op straat, warme zomers en werkzaamheden aan het riool kunnen leiden tot meer overlast.

Mevrouw Amersfoort-van Briemen meldde de ratten bij de gemeente, maar was teleurgesteld in de aanpak. ‘Er kwam iemand langs die één val neerzette met een beetje pindakaas. Die heeft nog geen enkele rat gevangen.’

Eén val is niet genoeg

Ook wijkraadslid Wouter Zuidema herkent het probleem. ‘Mijn hond is ziek geworden omdat ratten in zijn eetbak hadden geplast. Daarnaast heb ik schade aan kabels gehad. Inmiddels heb ik zelf maatregelen genomen door gaten in mijn huis af te dichten.’ Hij doet geen meldingen meer via de MeldR-app. ‘Met één val kom je niet ver. En je moet de dode dieren zelf opruimen.’

Volgens de gemeente is er geen sprake van een sterke toename van meldingen. Tussen 1 januari en 31 juli 2025 kwamen in Oud-Mathenesse 24 meldingen binnen, goed voor de 41ste plaats op de lijst van Rotterdamse wijken. Ter vergelijking: in het Oude Noorden en de Stadsdriehoek ligt dat aantal veel hoger.

Gemeente gaat met fretten op ratten jagen

Vanaf midden volgend jaar gaat de gemeente Rotterdam structureel fretten inzetten. Bij een proef in het voorjaar zijn tijdens vangacties met fretten – dit heet fretteren – 117 ratten in vangkooien gevangen. Een onbekend aantal ratten is onder de grond gedood door de fret. Op plekken waar dit is gebeurd, was de rattenactiviteit na drie maanden nog sterk verlaagd.

Onder de juiste omstandigheden en op geschikte locaties kan fretteren succesvol zijn, concluderen burgemeester en wethouders op 14 oktober in een brief aan de gemeenteraad. Die had in februari een motie aangenomen van Leefbaar Rotterdam, VVD en Denk waarin werd gevraagd om een pilot met natuurlijke vijanden bij de bestrijding van ratten. De fret is een gedomesticeerd roofdier. 

Blijf MeldR gebruiken

Toch geeft de gemeente toe dat de cijfers slechts een indicatie zijn. De populatie kan groter zijn dan de meldingen doen vermoeden. Bewoners wordt daarom opgeroepen om overlast te blijven melden via de MeldR-app, zodat duidelijker wordt waar de problemen zich concentreren.

Wie zelf wil bijdragen, kan vallen plaatsen, afval goed aanbieden en kieren dichten. Zo wordt voorkomen dat de ongenode gasten zich blijvend vestigen.

Zo houd je ratten op afstand

1. Ruim etensresten op.

Laat geen brood, rijst of ander eten voor vogels of dieren achter. Dit trekt ratten aan. In Rotterdam is het voeren van vogels op straat verboden.

2. Sluit je afval goed af.

Gooi afval in de juiste container en zorg dat de klep dicht kan. Zet geen vuilniszakken naast de bak.

3. Dicht gaten en kieren.

Controleer je huis op openingen rond leidingen of ventilatiegaten. Een rat past al door een opening van twee centimeter.

4. Gebruik vallen verstandig.

Plaats vallen langs muren of onder struiken – dat zijn de vaste looproutes van ratten. Pindakaas werkt beter dan kaas als lokaas.

5. Blijf melden via de MeldR-app.

Zie je ratten in de buitenruimte? Meld het direct via de app of via rotterdam.nl/meldr. Zo kan de gemeente gericht maatregelen nemen.

Door Tom Damen